توی آموزش قبلی مروری داشتیم روی پروسه های مختلف یو ایکس دیزاین و بررسی کردیم که یه طراح UX چه مهارت هایی باید داشته باشه و چه فیلد های کاری رو میتونه انتخاب کنه . اگه آموزش قبلی رو نخوندید ازینجا بخونیدش حتما .
تو این پست قراره زوم شیم روی یو ایکس . یعنی مثل یه دکتر که محدوده تخصصی خودش رو از ابتدا انتخاب میکنه و همونه پیش میگیره تا متخصص شه , ما هم قراره یه نگاهی به جوانب کاری یو ایکس بیندازیم تا ببینیم چیا داره و تو کدوما میتونید اوسا شید !
اخر این پست شما دیگه دسستون میاد که قراره توی طراحی یو ایکس چکار کنید و چه تخصصی رو در پیش بگیرید بعنوان تارگت (target) 🙂
این پست شامل سه بخش میشه:
- معرفی طراحی UX با مدل quadrant
- بخش های کاری مختلف دیگه برای طراحان یو ایکس چیا هست ؟
- چجور طراح UX یا تجربه کاربری دوست دارین بشید ؟ (از لحاظ انتخاب همون مسیر کاریتون توی این راه منظورمه
- اوه اوه مشق شب :))))
آهنگی که همزمان گوش کردم و این مطلب رو نوشتم باهاش رو میتونید از زیر پلی کنید . از میکس های های فوق العاده جریان . حتما پیشنهاد میشه جریان رو بشنوید و در جریانش باشید 🙂
بخش اول : .معرفی طراحی UX با مدل quadrant
توی مهارت های بنیادی و اصلی طراحی تجربه کاربری (مثل طراحی پروتوتایپ ها و تست کاربران یا user empathy و و و ) خیلی از طراحان UX میان یک یا دو حیطه کاملا مشخص رو واسه خودشون انتخاب میکنن که این انتخاب با توجه به علایق و استعداد و یا چیزیه که کارفرما بهش خیلی نیاز داره میتونه باشه .
بهترین راه برای دیدن تخصص های طراحی تجربه کاربری یا همون UX Design , دیدن از داخل لنز مدل quadrant هست ( حالا فک نکنین دوربینی چیزیه ! نه مثل همون نمودار های ون خودمون هست !! :)) )
این مدل quadrant میاد هر فیلد و زمینه ای رو به چهار بخش اصلی منظم گروه بندی میکنه :
- (Experience Strategy (ExS : استراتژی تجربی
- (User Research (UR: کاربر پژوهی !
- (Information Architecture (IA : معماری اطلاعات
- (Interaction Design (IxD : طراحی تعاملی
(میبینین که به فارسی برگردونده میشه چقدر زشت میشه پس همون اصطلاح انگلیسی رو باید یاد گرفت :S )
زمانی که طراحان تجربه کاربری UX تصمیم بگیرن که تو همه زمینه های بالا آگاه شن و چیز یاد بگیرن , اکثرا فوکوس کردن روی یک یا دو زمینه کاری رو انتخاب میکنن .بزارین نگاه دقیق تری به هر قسمت مدل quadrant بندازیم :
Experience Strategy چیه و منظور از استراتژی تجربی چیه اصن ؟؟
طراحی UX فقط و منحصرا درمورد کاربران نیست : همین کلی منفعت واسه بیزنس های ارایه کننده سرویس یا محصول داره .
Experience strategy بیشتر در مورد طراحی و برنامه ریزی جامع یه استراتژی یا ( همون کلک خودمون ولی هوشمندانه تر :)) ) برای بیزنس و کسب کار هست . میشه گفت این استراتژی به ترکیب نیاز های مشتری و خواسته های کمپانی اهمیت میده .
اگه که شما انتخاب کردین که روی فیلد experience strategy تمرکز کنید خودتون رو در نقش UX strategist خواهید دید .
یه طراح استراتژی یا همون UX strategist خیلی نزدیک با هر دو تیم بسیار مهم یعنی تیم دیزاین و سرمایه گذاران اصلی و ذینفعان پروژه کار میکنه .
این کار اوناس که مطمین بشن همه همزمان با پیشبرد اهداف استراتژی , همه خدمات رو به کاربران درست ارایه میکنن .
به طور خلاصه و گشادانه بخوام بگم :))))) یه UX strategist میبینه همه قسمت های بیزنس به طور هماهنگ برای پیشبرد استراتژی ای که طراحی کردن باهم بطور هماهنگ کار میکنه یا نه ؟!
User Research چیه ؟ ( یا به فارسی کاربر پژوهی !!چقد مسخرس تعبیر فارسی اصطلاحات)
شاید از آموزش قبلی توی خاطرتون باشه که گفتیم یوزر ریسرچ یه بخش حیاتی و خیلی مهم از پروسه طراحی تجربه کاربری یا UX هست .
قطعا همه طراحان UX باید توی این زمینه استاد باشن و خیلی ها هم این زمینه رو کلا بعنوان شغلشون انتخاب میکنن .
از عنوانش میشه فهمید که این فیلد تمرکز داره روی کاربران درواقع فوکوس میکنه روی جوانب مختلف طراحی که برای کاربر هدفمون هست .
افراد در این فیلد روی کمیت و کیفیت تحقیق میکنن با این هدف که نیاز های حیاتی و خیلی مهم کاربران چیا هست .
بعنوان یک متخصص UX research انتظار میره که با تیم محصول و product مستقیما کار کنید تا تحقیق روی خواسته های مشتری رو بتونین بشناسین که برنامه ریزی کنین واسش و جلساتی که مربوط به کاربر پژوهی هست رو بتونین هدایت کنین (مثل مصاحبه ها و surveys و … ) همچنین بتونین ایده هاتون رو و تصمیماتتون رو با استراتژیست محصول درمیون بگذارید .
بعضی نقش ها هم هستن که همراه با یوزر ریسرچ میاد مثل تست و آنالیز Usability و یا آنالیز یا تحلیلگری ریسرچ ها و تحقیقات .
معماری اطلاعات یا Information Architecture دیگه چه کوفتیه ؟!!!!
Information architecture یه علم مربوط به سازمان دهی و یا همون organizing و ساختار دهی اطلاعات در قالبی منطقی , user-friendly گونه هستش .
اگه دارین وبسایت یا اپلیکیشنی طراحی میکنید معماری اطلاعات تاثیر خیلی زیادی روی نحوه navigate کاربر در سایت یا اپ شما میزاره . پس بعنوان طراح UX باید قواعد و قوانین (معماری اطلاعات یا به اختصار IA )رو بدونید 🙂
اگه تصمیم دارین که تو این حیطه متخصص شین و تخصصی کار کنین توش میتونید بعنوان یه معمار اطالاعات کار خودتون رو ادامه بدید . معماری اطلاعات در هر دو علم روشناختی و کتابداری (تنظیم و محافظت از کتاب ها) ریشه داره .
بعنوان یک معمار اطلاعات نسبت به ارزیابی اطلاعات موجود درمورد محصول مسیول هستین یا باید برای اطلاعات یک محصول جدید از بیخ و ابتدا برنامه ریزی کنید و اطلاعات رو لیبیل گذاری کنید و طبقه بندی کنید و وایر فریم برای کانتنت و یا همون محتوا بکشید 🙂
طراحی تعاملی چیه ؟ (Interaction Design)
طراحی تعاملی بیشتر روی اینکه کاربر چجوری باید با هر المان (با هر عنصر مشخص اپ یا سایت) کار کنه تمرکز داره.
طراحان تعاملی به سوالاتی این چنینی پاسخ میدن :
اگه یه کاربر روی دکمه ای کلیک کرد چه اتفاقی باید بیوفته؟
ترنزیشن و انتقال کاربر بین صفحات مختلف توی سایت یا اپ چجوری باید باشه ؟؟
اغلب اونا به نحوه کمتر کردن خلا بین کاربر و محصول نگاه میکنن و واسش سلوشن و راه حل در نظر میگیرن .
بر اساس همون مدلی که بالاتر گفتم (quadrant model) ممکنه به چیزایی بر بخورین که بعنوان زمینه کاری تخصصی انتخابش کنین ولی خب این تازه شروع و اول کاره !
بزارین نگاهی دقیق تر به یکسری حرفه و شغل های اضافه تر که همه زیر مجموعه ایی از دنیای ux هست بندازیم .
بقیه تخصص ها و مسیر های تخصصی برای یک طراح UX چیا میتونه باشه ؟
طراحی UX زمینه ایی هست که روز به روز داره رشد میکنه و کلی فرصت شغلی تخصصی و متفرقه رو به جلو روی شما میزاره .
براین اساس بقیه کار های خرد که طراحان تجربه کاربری ux ، میتونن کارشونو نهایی کنن چیا هستن ؟ بزارین نگاهی بهشون بندازیم و یه آشنایی باهاشون داشته باشیم 🙂
Ux writer
بخش نوشتن و مکتوب کردن نقش بسیار حیاتی و مهمی در کل روند تجربه کاربران بازی میکنه . و مثل نقاط بصری و یا همون visual touchpointهامون ، کلمات هم برای محصول باید طراحی شن و از قبل راجبشون فکر کرد و استاندارد سازیش کرد ! Ux writers بسیار مورد توجه شرکت ها و کارفرما ها هستن و این چیزیه که پتانسیل این کار رو خیلی بالا برده و میتونین با کسب مهارت های لازم در کنار بقیه کارهای UX داشته باشینش . (اگه حسش بود آموزش های مربوط به UX writer رو هم مینویسم ,چون خیلی مهم و بدرد بخوره)
Voice designers
مارکت جهانی تشخیص صدا و حرف زدن تا سال ۲۰۲۵ ارزشش به ۳۱ بیلیون دلار میرسه ,پس خیلی راحت میشه حدس زد این بازار چقدر بزرگ هستش و چه پتانسیل کاری برای آیندتون داره (تو ایران که هیچی نیس و کلا دوس دارن دیر پیشرفت کنیم ولی فرصت های شغلی بسیاری واسه اونطرف هست اگه مهارتش رو کسب کردین )
این فیلدم یکسری قانون و قواعد UX رو برای تجربه بهترکاربران با دستیار های صوتی طراحی میکنه که voice technology رو کاربر پسند تر کنه و بهبود ببخشه به کارایی دستیار های صوتی . اونا تو این فیلد روی تحقیقات ، ساختن پرسونا و تعریف کردن یکسری چیزا از معماری اطلاعات (اطلاعات پیچیده رو ابسترکت میکنن به ساده ترین نوع خودش) و طراحی کردن user flow و طراحی اسکریپت ها و دیالوگ ها کار میکنن
شخصا کار نکردم که بخوام راجبش بگم بیشتر فقط آشنا باشین باهاش کافیه ، فرصت شه تو این زمینه یه دستی میبرم ببین دسترو چی گاز میگیره 🙂
Ux developer
قاعدتا طراحان و توسعه دهندگان (برنامه نویسا و ..) به دو گروه جدا از هم تعلق دارن . هرچند این روزا طراحان انتخابشون اینه که مهارت کد زدن front end رو فرا بگیرن و تبدیل شن به چیزی که بهشون گفته میشه UX developer !
الان فهمیدین UX developer ها کیان ؟ حله پس 🙂
یه UX developer عنوان خوبیه واسه توصیف بخش طراحی و بخش توسعه و این نقش عموما با مهارت طراحی بصری نیز درگیره و باهم در کنار هم هستن همه !
UI/UX designer
گاهی تفاوت بین UX و UI به خوبی حس میشه همونطور که توی آموزش قبلی گفتم راجبش.
دیزاین UX و طراحی تجربه کاربری به معنای (تفسیر درست) حسی هست که کاربر هنگام تعامل با محصول بهش دست میده این در حالیه که UI جلوه های بصری و نحوه ارتباط با المان ها و عناصر رو در نظر داره . خیلی جاها ( کمپانی ها) دیده شده گفتن طراح UI/UX استخدام میکنن . این به معنای اینه که شما هر دو مهارت رو باید مسلط باشین بهش.
چجور طراح UX ای میخواین باشین ؟؟
همونطور که از توضیحات بالا متوجه شدین هر عنوان زمینه شغلی خودش رو و البته مسیر هایی که شمارو هدایت میکنه تا توی این مسیرا مهارت های لازم رو کسب کنین . هرچند که دیدین یه همپوشانی بین بعضی از تخصص های مختلف هست .
مثلا بعنوان طراح محصول یا product designer ، شما مسئول تمام استراتژی تجربی هستین ولی ممکنه از شما تو این نقش انتظار بره که علاوه بر اون کار اصلی از صحت درستی و بهینه بودن معماری اطلاعات بر اساس اخرین نتایج کاربر پژوهی (user research) مطمئن بشید و همگام سازی بین تمام بخش های مختلف رو انجام بدین .
چون UX design یه فیلد جدیده حالا نیاز نیست حساس باشین که وای من الان گیج شدم باید کدوم راه رو در پیش بگیرم تا تبدیل به طراح یو ایکس شم !!
فقط کافیه استارت کار رو بزنید و وقتی وارد مسیر شدین از مسیر لذت ببرین و مهارت های مورد نیازتون رو کسب کنین بعد میتونین تصمیم بگیرین تخصصی روی چه فیلدی تمرکز کنین . هرچه بیشتر این مسیر رو بگردین و گشت گذار داشته باشین توش و جاهای نا شناخته اش رو ببینید بهتر میفهمید که باید روی چه نقطه متمرکز بشین 🙂
مشق شب 🙂
ازتون انتظار میره که با خوندن این مطلب بتونین UX influencer(هرچیزی که روی یو ایکس سایت یا اپتون تاثیر میزاره) هارو بشناسین و سعی کنید اونا رو در غالب مدل quadrant دسته بندی کنید.
این قسمت هم تموم شد و دیدید چقد اسونه 🙂 ولی زمان میبره تا متخصص شین !
بازم عذر میخوام ازتون بابت تاخیری که توی نوشته ها پیش اومد !
نظراتتون هم حائز اهمیته برام و خیلی دلگرم کننده اس برام . سوالی داشتید حتما بپرسید.